Co to jest SEPA?

Przelew SEPA to popularny przelew bankowy, z którego Polacy korzystają bardzo często. Wykorzystywany jest do zagranicznego transferu środków i charakteryzuje się bardzo korzystnymi warunkami kosztowymi. Zobacz poniżej, na czym polega przelew SEPA, kiedy można go zlecić oraz czym wyróżnia się na tle innych oferowanych rozwiązań! 

Czym jest przelew SEPA?

Wprowadzenie przelewu SEPA znacznie ułatwiło transfery pieniężne zarówno osobom indywidualnym, jak i przedsiębiorstwom i organizacjom publicznym. Aby szybko odpowiedzieć na pytanie, co to jest SEPA, wystarczy rozwinąć anglojęzyczny skrót tej nazwy: Single Euro Payments Area (Jednolity Obszar Płatniczy w Euro). Przelew SEPA jest ograniczonym rodzajem transferu pieniężnego, ponieważ obsługuje tylko jedną walutę – euro. 

Przelew SEPA miały ułatwić wykonywanie transakcji w euro – zwłaszcza w obrębie instytucji unijnych, ale także banków centralnych z państw członkowskich UE i państw stowarzyszonych. System SEPA został zainaugurowany w 2008 roku. Rok później uległ rozszerzeniu, obejmując nie tylko realizację poleceń przelewów, ale także poleceń zapłaty i obsługi kart debetowych. W całej strefie euro system ten został w pełni wdrożony w 2014 roku. 

Kiedy można wykonać przelew SEPA?

Przelew SEPA można wykonać w sytuacji, kiedy walutą przekazu jest euro, a adresat jest odbiorcą zagranicznym. Z przelewu tego korzystają zarówno osoby fizyczne, jak i prawne; organizacje publiczne, stowarzyszenia, przedsiębiorstwa i instytucje państwowe oraz międzynarodowe. SEPA znacznie ułatwia wszystkie procedury finansowe w obrębie Unii Europejskiej i gwarantuje bezpieczeństwo przekazywania środków. Ogromną zaletą jest ujednolicenie zasad oraz procedur przetwarzania zleceń. 

Zgodnie z pierwotnym założeniem opracowanie spójnego systemu transferów pieniężnych w walucie euro miało przede wszystkim obniżać koszty tego typu transakcji. Rozwiązanie to zostało opracowane na potrzeby instytucji publicznych państw europejskich i członkowskich Unii Europejskiej. Funkcjonalność ta została doceniona nie tylko przez instytucje i organizacje europejskie, ale także obywateli całego kontynentu. 

Przez osoby fizyczne przelewy SEPA mogą być używane do przekazywania pieniędzy rodzinie za granicą, opłacania kredytów i należności w innym kraju. Nierzadko z koniecznością użycia przelewu SEPA można się spotkać także podczas robienia zakupów internetowych. Zastosowanie przelewu jest praktycznie nieograniczone. 

Przelew SEPA – lista warunków

Zlecenie przelewu w systemie Single Euro Payments Area można wykonać, jeżeli spełnione zostają wszystkie warunki. W ich skład wchodzą następujące wytyczne:

  • transfer środków w walucie euro,
  • odbiorca i nadawca przelewu należy do systemu SEPA, transakcja odbywa się w obszarze funkcjonowania SEPA,
  • rachunek odbiorcy posiada numer IBAN, a jego bank kod BIC,
  • koszty przelewu są dzielone na dwie strony transakcji. 

W praktyce więc przelew w euro nie różni się pod względem wymagań od standardowych wymogów dotyczących wykonywania przelewów krajowych. Numery IBAN i BIC posiadają obecnie wszystkie rachunki i banki działające w strefie euro. Ten warunek, który najbardziej wyróżnia przelewy SEPA od innych zleceń międzynarodowych, to obszar geograficzny funkcjonowania systemu SEPA. 

W jakich państwach obsługiwane są przelewy SEPA?

Kryteria zleceń przelewów wychodzących SEPA obejmują przede wszystkim warunki lokalizacyjne. Przelew SEPA można zrealizować w walucie euro między krajami należącymi do tzw. strefy SEPA. Ta obejmuje w chwili obecnej 36 członków, wśród których znajdują się:

  • wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej,
  • państwa należące do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (Islandia, Lichtenstein, Norwegia, Szwajcaria),
  • wybrane mikropaństwa, które zawarły porozumienia handlowe z UE (Andora, Monako, San Marino, Watykan),
  • Wielka Brytania, która po Brexicie zachowała swoją partycypację w strefie SEPA na takich samych zasadach. 

Zasady realizacji przelewu, a także koszty obsługi, nie zostały zróżnicowane ze względu na odbiorcę. Korzystanie z przelewów SEPA zawsze odbywa się na równych, takich samych zasadach bez względu na to, czy odbiorcą transferu jest np. państw członkowskie UE, czy wybrane mikropaństwo współpracujące z systemem SEPA. 

Zlecenie przelewu SEPA – jak je zrealizować?

Naturalnie może się wydawać, że zlecenie przelewu międzynarodowego jest bardziej skomplikowane od realizacji zwykłego, krajowego przelewu wychodzącego. W przypadku SEPA są to jednak tylko pozory. System powstał w celu ułatwienia realizacji przelewów w euro i również pod względem łatwości obsługi maksymalnie zdał ten egzamin. 

Jak zrobić przelew SEPA? Bazowe warunki są niezmienne względem zlecenia zwykłego przelewu. Konieczne jest posiadanie rachunku bankowego oraz dostępu do internetu. Po zalogowaniu się do platformy transakcyjnej swojego banku należy przejść przez następujące kroki:

  1. Wybrać opcję Wykonaj przelew lub Wykonaj przelew zagraniczny,
  2. Zaznaczyć opcję Przelew SEPA,
  3. Wypełnić standardowe dane adresowe odbiorcy przelewu: nazwę, numer rachunku (IBAN), kraj odbiorcy, kod banku (BIC / SWIFT).
  4. Wprowadzić indywidualne dane przekazu: tytuł przelewu i wysokość (w euro)
  5. Potwierdzić wykonanie przelewu. 

Do zlecenia przelewu SEPA nie trzeba posiadać konta walutowego. Kwota jest przeliczana automatycznie na podstawie aktualnego kursu z dnia poprzedzającego opublikowanego przez bank centralny (w Polsce – Narodowy Bank Polski). Dobrą praktyką banków jest jednak bieżące wyświetlanie w oknie wykonywania transferu przewalutowanej kwoty, która zostanie pobrana z konta na rzecz realizacji przelewu SEPA.  

Czas realizacji SEPA – kiedy przelew dojdzie do odbiorcy? 

Ogromną zaletą systemu SEPA jest krótki czas realizacji. Aspekt ten był kluczowym wymogiem przy opracowywaniu tego rozwiązania. Czas realizacji transferu środków poprzez zlecenie zagraniczne SEPA wynosi 1 dzień roboczy (D+1). Decydując się na zrobienie przelewu, można mieć pewność, że następnego dnia roboczego odbiorca będzie miał na swoim rachunku przesłane środki. Czas oczekiwania jest na tyle krótki, że powinien usatysfakcjonować większość użytkowników. 

Przelew natychmiastowy SEPA?

W większości źródeł wciąż można spotkać się z informacją, że – w przeciwieństwie np. do systemu SWIFT – przelewy SEPA nie występują w wersjach ekspresowych. Tymczasem do 2017 roku rozwija się prężnie nowy projekt, który gwarantuje płatności natychmiastowe. Polecenie przelewu SEPA SCT EPC / SCT Inst. (od ang.: SEPA Instant Credit Transfer) powstało na skutek zapowiedzi niektórych państw członkowskich dotyczących prac nad własnymi systemami płatności ekspresowych w UE. Potrzeba ta dotyczyła zwłaszcza sektora publicznego, przedsiębiorstw oraz banków. 

Tym samym na bazie systemu SEPA powstał nowy projekt – SEPA Instant. Wyróżnia się przede wszystkim niespotykanie szybkim czasem realizacji, który wynosi maksymalnie 10 sekund! Co więcej, takie zlecenie może być realizowane każdego dnia w roku i o każdej godzinie. Zawsze ma się pewność, że dosłownie za moment środki będą już na rachunku odbiorcy. 

Funkcjonalność ta obecnie dopiero wdrażana jest w bankach komercyjnych w Polsce. Początkowo była wykorzystywana głównie na potrzeby transakcji międzybankowych oraz przedsiębiorstw i instytucji publicznych. W tej chwili coraz więcej banków umożliwia szybkie przelewy SEPA za niewygórowane opłaty, np. 20 złotych. 

Przelew SEPA – jaki jest koszt? Ile należy zapłacić za SEPA?

Koszt przelewu SEPA to jedna z najważniejszych zalet tego typu zleceń. Za wykonanie takiego przelewu polskie banki naliczają opłaty jednorazowe w wysokości 5 – 10 złotych. Można jednak spotkać się z sytuacją, kiedy dany rachunek zapewnia jeden bądź kilka darmowych przelewów SEPA do wykorzystania w każdym miesiącu. 

Co ważne, zgodnie z prawem Unii Europejskiej opłata za przelew SEPA w banku nie może być wyższa od standardowej opłaty za wykonanie przelewu krajowego. Zdarza się jednak, że w Tabeli Opłat i Prowizji koszt standardowego przelewu wynosi np. 5 zł, przy czym ze względu na warunki promocyjne bezokresowo przyznaje się określoną lub nieograniczoną liczbę darmowych przelewów krajowych. Tłumaczy to, dlaczego czasem dany bank za przelew krajowy z rachunku osobistego nie pobierze opłaty, jednak nie oferuje jednocześnie darmowego przelewu SEPA. 

Czy cena za przelew SEPA może się różnić?

Pomimo powyższego ograniczenia dotyczącego powiązania kosztów przelewu SEPA z kosztami przelewów krajowych nie istnieje jednocześnie odgórnie ustalony limit kwotowy. Oznacza to, że cena, jaką należy zapłacić za zlecenie SEPA, będzie się różniła w zależności od banku. Jeżeli z tego typu zleceń zamierza się korzystać regularnie, warto już na etapie wyboru rachunku bankowego dokładnie przeanalizować Tabelę Usług i Prowizji pod tym kątem. Znalezienie okazji nie jest trudne, a kilkuzłotowa oszczędność na jednym przelewie może świetnie wpłynąć na finanse długoterminowo, jeśli często korzysta się z takiej opcji. 

Czy lepiej wybrać przelew zagraniczny SEPA, czy SWIFT?

Przelew zagraniczny SEPA jest najtańszym przelewem międzynarodowym. Nie można jednak z niego skorzystać, gdy planuje się przekazanie środków na rachunek odbiorcy z innego kontynentu lub państwa, które nie współpracuje z SEPA. To największe zalety i wady przelewów SEPA. Korzystanie z systemu SEPA jest ograniczone terytorialnie głównie do państw członkowskich UE i państw partycypujących z SEPA, jednak w zamian za to zyskuje się wysoką funkcjonalność, bezpieczeństwo i oszczędność finansową. 

Warto również zwrócić uwagę na bardzo szybki czas dostarczenia przelewu. O ile środki wysłane poprzez SEPA trafiają na konto odbiorcy w następnym dniu roboczym (zasada D+1), o tyle przy użyciu międzynarodowego systemu SWIFT należy poczekać nawet do trzech dni roboczych (D+3). W tym drugim przypadku ceny za wykonanie usługi będą znacznie wyższe i istnieje możliwość pobrania dodatkowych opłat związanych z pośrednictwem obsługi przelewu. Podsumowując, zawsze, gdy zamierza się przesłać środki w walucie euro w obszarze działania SEPA, warto skorzystać właśnie z tej opcji, oszczędzając czas, pieniądze i potencjalny stres.